قالی كاشان

كاشان

 كاشان یکی از مهمترین شهرهای استان اصفهان است که در ارتفاع 1600 متری از سطح دریا، 240 کیلومتری جنوب تهران و 220 کیلومتری شمال اصفهان واقع شده است و از طریق بزرگراه و راه آهن با تهران و اصفهان در ارتباط است. 

کاشان افزون بر فرشهای مشهور و زبانزد جهانیان، ابریشم و کاشی معروفی هم دارد. این شهر بزرگ و زیبا در جاده کاشان - قم و در حاشیه غربی کویر قرار گرفته است. این شهر از دیر باز به خاطر منسوجات چرمی ،سرامیک، ظروف مسی، گلاب و باغهای پرگل قمصر زبانزد بوده است. این شهر با سابقه 7000 ساله اش ازمهمترین مراکز باستان شناسی محسوب می شود. اکثر تاریخ نویسان و مسافرانی که از این شهر بازدید داشته اند، از آن با عنوان دروازه تمدن جهانی نام برده اند. همچنین این شهر بعد از ورود اسلام به ایران در دوره سلجوقی و صفوی به اوج شکوفایی خود رسید. امروزه شاهد اثرهای متعددهنرمندان کاشانی در موزه های معروف جهان هستیم. از آنجا که کاشان، شهر مورد علاقه و محبوب شاه عباس اول صفوی بود، وی بدان توجه بسیار داشت و در عمران و آبادانی آن کوشید و دستور داد بعد از مرگ هم در مقبره یکی از اجدادش - قرن 13- دفن گردد.

با پیاده روی در کوچه پس کوچه های آرام و ساکت شهر می توان شاهد ساختمانهایی بسیار قدیمی با دیوارهای خشت و گلی بود. شهری با بادگیر های متعدد و مناظری بدیع که سابقاً در تابستان های بسیار گرم، کار تسویه هوای ساکن را انجام می داده است.

صنعت مدرن، موازی با پیشرفت اجتماعی، نقش مهمی در کاشان داشته است. به هرحال در بازار، تجارت فرش دستبافت، قلاب دوزی و گلدوزی، گلاب، عطر، سفالگری و هنرهای دستی دیگر کماکان مثل سابق و با همان مهارت و زیبایی صورت می گیرد. 

به دلیل تنوع و کیفیت خوب فرش دستباف کاشان، این محصول طرفداران بسیار زیادی پیدا کرده است. برای مطلع شدن از شرایط خرید و انتخاب بهترین مدل کلیک کنید. ما در آقای فرش این امکان را برای همه علاقمندان به فرش مهیا کرده ایم که از تنوع بسیار زیاد انواع فرش دستبافت با هر قیمتی بازدید کنند.

قالی کاشان

سابقه بافت پارچه های مخمل و رزبفت و همچنين قالی بافی در شهر كاشان به زمان صفويه می رسد. پارچه های زری و قالي های نفيس و گرانبهايی كه در اين زمان در اين شهر بافته شده اند هركدام در نوع خود شاهكاري از هنر رنگرزی و بافندگی هستند در اين عصر قالی بافی كاشان به اوج كمال خود رسيد و هنرمندان اين شهر نمونه های باارزشی از خود به يادگار گذاشتند كه تعدادی از آنها در حال حاضر در موزه های بزرگ جهان مشتاقان بی شماری را به خود جلب مي كنند متاسفانه بعد از اين دوره قالی باقی و نساجی دستی در اين شهر مانند ساير مناطق ديگر بافندگی ايران از رونق و اعتلا افتاده و رو به نيستی و فنا رفت.

شواهد نشان میدهد مشهور به پولونزی یا لهستانی که در اواخر قرن 10 ه.ش (1601 م) به ایران سفارش داده شده( به سفارش سیکیسموند سوم) در کاشان بافته شده اند.احتمال می رود قالی مشهور اردبیل یا همان شیخ صفی مشهور نیز در کاشان بافته شده باشد. از این روی که شیوه بافت این قالی مشهور با سنت بافندگی کاشان بیشتر از دیگر مناطق همخوانی دارد.بسیاری از گزارشهای گردشگری خارجی از کاشان در دوره صفوی نیز حکایت از رونق قابل توجه قالی بافی در این شهر دارد.

فرشبافی در کاشان از گذشته قرین پارچه بافی سنتی بوده و آواز جهانی آن در اوایل قرن اخیر نیز وامدار بازرگانان پارچه است، چرا که پس از ورود پارچه های صنعتی خارجی در حوزه نساجی سنتی کاشان بحران اقتصادی رخ داد و احیای فرش در کاشان از حدود سالهای (1890م- 1270 ه.ش) به دست ملاحسین ( محتشم) یکی از بازرگانان صنعت نساجی و با همراهی دیگر بازرگانان صورت گرفت، آنها نوعی از فرش را در این شهر رونق دادند که پس از چندی مورد توجه بازار جهانی فرش قرار گرفت.

بدین ترتیب قال بافی در کاشان که بعد از هجوم افغانها (1093 ه.ش) در اصفهان و کاشان از میان رفته بود، پس از حدود دو قرن رکود دوباره رونق یافت.

قالی بافی در کاشان و روستاهای اطراف از اواخر قرن 19م و تانیمه های قرن 20 م به لحاظ کمیت رونق فراوان یافت و بیشتر این مناطق، تولیداتی مشابه و هم گروه با شهر کاشان داشته اند.

نطنز در اوایل قرن 13 ه.ش (حدود 1930م ) به طور جدی مرکزیت بافندگی پیدا کرده است.

آران، قمصر و گلستانه نیز از دیگر مراکز بافندگی قالی با تأثیر از قالی کاشان به شمار می روند.

تار و پود قالی کاشان بیشتر پنبه ای و پرز آن پشمی است و برای بافت برخی نمونه های ظریف، از ابریشم هم استفاده شده است.

قالی کاشان لول بافت است و با دو پود نازک و ضخیم، با گره فارسی در رجشمارهای 30 تا 60 و در مواردی تا 70 هم بافته شده است.

رجشمارهای فرش های کنونی بیشتر 30 تا 40 است. شیرازه پیچی و پرداخت (قیچی کاری) هنگام بافت انجام می شود.

قالی های کاشان در اندازه های مختلف قالیچه تا قالی های 4*3 متر و به ندرت بزرگتر از 15 متری بافته شده است.

انواع طرح های لچک و ترنج، افشان، گلدانی، شکارگاهی و محرابی متشکل از نقوش شاه عباسی و اسلیمی و گل و بوته های زیبا و در زمینه های به رنگ لاکی و کرم در قالی های اخیر کاشان به کار رفته است. استفاده از اسلیمی ساده در حاشیه لچک ترنج و نقوش شاه عباسی و گل بوته های سنتی در متن لاکی، عامل شناسایی یکی از متداول ترین طرح های لچک و ترنج قالی کاشان است.

رنگ های لاکی سیر و روشن، آبی، سرمه ای، سبز، زرد، کرم، بژ، صورتی، در قالی های کاشان استفاده میشود.

رنگ غالب متن در بسیاری از قالی های کاشان، لاکی و کرم است، در فرش های زمینه لاکی معمولا حاشیه سرمه ای و در فرشهای زمینه کرم حاشیه نخودی یا کرم سیر است.

یکی از فرشهای مورد استفاده و پرطرفدار خانواده های ایرانی نمونه اخیر فرش کاشان است که با طرح و رنگ یاد شده با قیمتی ارزانتر از دیگر فرشهای نفیس ایرانی و صادراتی، برای خانواده های دارای بنیه اقتصادی متوسط قابل استفاده است.

فرش کاشان با نام و آوازه جهانی در انتظار تولیدکنندگان با تدبیری است که هویت ارزشمند گذشته آن شناسایی کرده و از قابلیتهای آن استفاده کنند. همان کاری که نیز برخی از دست اندرکاران مطلع و هنرشناس و متعهد انجام میدهند.

احياي مجدد قالي بافي در كاشان تا حدودی زيادی مرهون فعاليت های حاج حسن ، حاج محمد جعفر اصفهانيان و استاد حسين كاشي و از طرفي به علت به كار افتادن واحدهای نساجی ماشينی است كه تعدادی از بافندگان منسوجات دستبافت اين شهر را وادار به روي آوردن به قالی بافی كرد.

هنگامی که به فصل تجدید حیات قالی بافی کاشان میرسیم شایسته است که از طراح و بافنده ی معروف این شهر به نام محتشم که در گذشته با ارائه ی طرح های ماندگار و قالی های بسیار زیبا که هنر بافندگی را در کاشان به اوج تعالی خود رسانید به احترام یاد کرده و بر روانش درود بفرستیم. بیش از یکصد سال پیش محتشم کارگاهی کوچک ولی بسیار باارزش و اهمیت را در کاشان ایجاد کرد و با کمک افراد فامیل خود بهترین دست بافت ها را از نظر طراحی رنگ آمیزی و بافت به صنعت فرش ایران عرضه کرد.

استقرار و دوام کارگاه او دیرگاهی بیش نپایید ولی در همان کوتاه مدت بهترین الگوهای تمیز و نفیس را به فرش بافان با سلیقه شناسانید و از آن زمان به بعد بهترین دستبافت های این شهر و نواحی اطراف که در آنها رعایت تناسب طرح و رنگ و استاندارهای بافت به گونه ای که هنرمند فقید رعایت میکرد، به نام محتشم خوانده می شوند.

از طرح های محتشم در حال حاضر علاوه بر کاشان و قم و جوشقان به میزان قابل توجهی نیز در مراکز بافندگی اروپای شرقی مانند آلبانی و رومانی تقلید می شود.

قالی های کاشان به خصوص آنهایی که در گذشته بافتده شده اند در بالاترین حد مرغوبیت و زیبایی بوده و در بین مشتاقان فرش طالبان فراوانی دارند.

در گذشته های نه چندان دور قسمت عمده ی قالی های کاشان با پشم های مرینوس بافته می شد ولی امروزه به دلیل بهای گران آن استفاده از این نوع پشم محدود شده است. پشم هایی که در کارگاه های قالی بافی این شهر مصرف می شوند، علاوه بر آن مقدار محدودی که از منابع خارجی تأمین می شوند بقیه از تولیدات گله داری های خراسان، آذربایجان، کرمانشاه و تهران تهیه می شوند.

در گذشته در کاشان قالی ها و قالیچه های ابریشمی بسیار ظریف و همچنین فرش های کرکی مرغوبی بافته می شد، ولی در حال حاضر شهر قم در زمینه بافت این گونه فرش ها بر این شهر پیشی گرفته است.

فرش کاشان دو پوده و با گره سنه بافته می شود. تراکم گره های آن در یک دسی متر مربع رقمی بین 1600 تا 8000 گره است. رنگرزان قدیمی کاشان برای قرمز کردن الیاف خود علاوه بر گیاه روناس از صدف ارغوان نیز استفاده می کردند که از خود جلای خاصی باقی میگذاشت. امروزه تقریبا تمامی رنگ های مصرفی رنگرز خانه های آن از سری رنگ های شیمیایی با ثبات و بیشتر در مایه های قرمز لاکی، آبی، سرمه ای، فیروزه ای، بژ کم رنگ، سفید شکری، سبز،فیلی و قهوه ای و سبز مغز پسته ای است.

در بازار فرشی به نام کاشان پنج رنگ نیز عرضه می شود و همان گونه که از معنی آن بر می آید در رنگرزی الیاف آن فقط پنج رنگ به کار رفته است.

 دستبافت های  کاشان در اندازه های ذرع و نیم، دو ذرعی و شش متری به بالا بافته میشود. بافت فرشهای پرده ای و کلگی و کناره چندان مورد پسند بافنده های این شهر نیست.

طرح های مورد علاقه ی بافنده های کاشان اغلب در مایه طرح های گلدار با خطوط منحنی شامل طرح های شاه عباسی لچک و ترنج، شاه عباسی افشان، گلدانی سرتاسری، ترنج دار قندیلی، طرح درختی محرابی، هندسی جوشقانی، گلدانی حاج خانمی، منظره بافی و همچنین چهره بافی است. از طرح شاه عباسی افشان که بیشتر با زمینه ی کرم در این شهر بافته می شود برعکس بازارهای داخلی در خارج از کشور از آن استقبالی نشده است.

از طرح لچک ترنج سنتی کاشان ترنج ظریف و کشیده ای به رنگ آبی سرمه ای که عیناً این رنگ در لچک و حاشیه تکرار شده در یک زمینه لاکی رنگ و یا برعکس ترنج لاکی در متن سرمه ای در برخی از مراکز قالی بافی ایران مانند کاشمر، یزد، اردستان و همچنین کشور مصر تقلید میشود.

در بخش ها و روستاهای تابعه کاشان مانند نوش آباد، آران، فین نطنز، قمصر، راوند و ارمق فرش هایی مطابق با طرح و بافت کاشان و اغلب مشابه طرح قالی های سنتی این شهر ولی در کیفیتی نازل تر بافته می شود که در میان آنها بافته نطنز و قمصر از مرغوبیت و مشخصات ممتازتری برخوردارند. در پایان به تک بافان و موسسات قالی بافی معروف کاشان، که در گذشته و حال به قالی بافی این شهر نام و نشان دادند، اشاره می کنیم که عبارتند از: اربابی، تفضلی، ثابت، افسری، شادسر، واحدان، دبیر صنایع، رحیم زاده و مطهریان.

خرید فرش از بزرگ‌ترین و مدرن ترین هایپرمارکت فرش ایران آقای فرش، متنوع ترین فرش های ماشینی و دستباف را ارائه می دهد.